Kahramanmaraş’ta inşaat sektörü!
Birçok iş alanı açısından lokomotif konumunda olan inşaat sektörünün, Kahramanmaraş’taki durumunu, birkaç açıdan, incelemeli.
Asıl işveren-alt işveren ilişkisine sıkça rastlanan bir sektör olan yapı işlerinde, özellikle bina inşaatı alanında faaliyet gösteren işverenlerin büyük bir kesiminde duyduğum yakınma; her isteyenin, sektöre rahatlıkla girebilmesi ve herhangi bir filtrelemeye tâbi olmadan, bina/konut yapıyor olmasıdır.
Elbette bu alanda faaliyet gösteren işverenlerin de, çözülmesini istedikleri sorunları var.
Malzeme fiyatlarındaki istikrarsızlık, düzensizlik fahiş artışlar,
Arsa maliyetlerinin, konut fiyatlarını çok yukarıya çekmesi,
İnşaat ruhsatlarının belediyelerce çok geç çıkması,
sayılabilecek bazılarıdır.
Benim değinmek istediğim konu; İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği’ne göre; çok tehlikeli sınıfta yer alan inşaat sektöründe, Kahramanmaraş’ta, iş güvenliğine yeterince önem verilmemesiyle ilgilidir.
İstatistiklere göre, -yüksekten düşmeye bağlı olduğu için- ölümlü iş kazalarının en çok yaşandığı sektör, inşaat sektörüdür. Haliyle bu gerçeklik Kahramanmaraş’ta da değişmemektedir.
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Yasası’na göre, bütün çalışanların, sağlıklı ve güvenli çalışmasından işverenler yükümlüdür.
İşyerinde, çalışanların güvenli çalışması için emniyeti sağlayacak olan işverendir. İş güvenliği uzmanının İSG Yasası’na göre yükümlülüğü, işverene bu konuda önerilerde bulunmaktır.
Buna rağmen, bu sektörde emek veren işçilerin can güvenliğinin teminatı olan iş güvenliği, işverenlerin umurunda değil.
Çalışanların risklerden korunmak için kullanmaları gereken, kişisel koruyucu donanımlar alınmıyor.
Birçok inşaat firması, bünyesindeki alt işverenlerin kimleri çalıştırdığından haberi bile yok. Kayıt dışı işçilerden tutun da, on sekiz yaşından küçüklerin çalıştırılmasına kadar.
Oysa; alt işveren işçisi de olsa, herhangi bir iş kazasında asıl işveren (ana firma) de sorumlu olur.
Yine, yüksekte çalışmada en önemli ve hayati kişisel koruyucu donanım olan emniyet kemerinin; iş sırasında, takılması gerekliliği her yerde, iş güvenliği eğitimlerinde vurgulanmasına rağmen, çok katlı bina inşaatlarının dış cephe iskelelerinde bile, çalışanlara bu kemerin işverenlerce verilmediğine rastlanmaktadır maalesef.
Kahramanmaraş’ta inşaatlarda, iş kazasının meydan gelmediği hafta yok. Üzülerek belirtelim ki, bunların bir kısmı da ölümlüdür.
Türk Müteahhitler Birliği’nin Tüzüğü’nün 3. Madde, 12. Fıkrası şöyledir:
İnşaat sektörünün istihdama katkısını, sektördeki işgücü kalitesini, işgücü verimliliğini ve iş güvenliğini arttırıcı çalışmalar yapmak.
Acaba, sektörde pek de bir etkinliği olmayan –tabela derneği mahiyetindeki- Kahramanmaraş Müteahhitler Birliği Derneği’nin hedefleri arasında; burada geçen ‘iş güvenliğini arttırıcı çalışmalar yapmak’ gibi bir çalışma konusu var mıdır? Hiç sanmıyorum. Tüzüklerinde varsa da, sektörde çalışanların emniyetine yönelik hiçbir eylemleri yoktur.
Ramazan AYDIN – Kahramanmaraş (14.11.2022)
ramazanaydin4402@gmail.com